Als coach geniet je er van als een coachee een doorbraak maakt. Zeker als je hem of haar al een tijdje kent en de kwetsuren van heel dichtbij hebt mogen mee voelen. Met deze blog wil ik je even laten mee kijken naar zo'n doorbraak. De tekst is trouwens door de coachee zelf geschreven. Wel wil ik eerst even het thema van dit verhaal kaderen omdat ik het helaas nog heel vaak tegen kom in mijn werk.
De waarde van een diploma Er zijn heel wat mensen die uit de boot vallen in onze maatschappij omdat ze niet beschikken over het juiste diploma, omdat ze niet het geluk hadden om te kunnen studeren of omdat ze niet de kansen kregen om hun meerwaarde te tonen. Heel wat van die mensen blijken nochtans veel te bieden te hebben. Sommigen van hen zijn zelfs wereldberoemd geworden als kunstenaar, muzikant, wetenschapper of ondernemer. Die voorbeelden zijn alom bekend. Ik ga ze hier niet opnieuw opsommen ... Een diploma lijkt - in onze maatschappij - nog steeds op een sleutel waarmee bepaalde deuren open gaan of - voor sommigen - dicht blijven. Ik wil de waarde van een diploma niet ondergraven maar wil er de ervaring, kennis en kunde naast zetten die mensen opbouwen al werkende of via de Universiteit van het Leven. Als je rekening houdt met de verschillende leerstijlen zal je zien dat sommige mensen gewoon niet tot hun recht kunnen komen in een schools systeem (gericht op het behalen van een diploma) maar dat betekent daarom niet dat ze zich niet razend snel kunnen ontwikkelen tot een competent professional. Wat er dan kan gebeuren is dat een competent iemand zonder diploma toch nog te vaak wordt afgewezen ondanks een diep verlangen om te groeien naar een rol die past bij de sterktes en de ervaring. Inderdaad, als je wat ervaring hebt met het werken rond talent en passie, weet je dat je je ontzettend aangetrokken kunt voelen tot werk dat helemaal aan sluit bij je sterktes. En net daar waar ons (terechte) verlangen het grootst is, is de kans op pijn evenredig. Soms worden mensen zonder het juiste diploma zelfs plots uit hun werk gezet dat ze jaren op een goede manier hebben gedaan omdat er een bepaalde (wets)wijziging werd doorgevoerd. Het is heel logisch dat de opgelopen kwetsuren er voor zorgen dat je je terug trekt. Dat je je ambitie afsplitst of verdoofd ... om de pijn van afwijzing niet opnieuw te moeten voelen. Binnen dit kader past het verhaal dat hierna volgt 25 jaar ervaring "Ik ben al 25 jaar opvoeder-begeleider in een voorziening voor kinderen en volwassenen met een mentale beperking. Destijds behaalde ik een A2 diploma opvoeder en kwam zo in de sector terecht. Al van meet af aan was ik geboeid door de problematiek van mensen met autisme. Ook het coachen van mensen trok mijn aandacht. Vanuit deze interesse koos ik er dan ook al vrij vlug voor om én een coachopleiding te volgen én me door bijscholing te verdiepen in het begeleiden van mensen met autisme. Gevolg daarvan was dat ik doorheen de jaren vaak en al veel mensen in opleiding begeleid heb tijdens hun stageperiode. In een vrij recente evaluatie van mezelf op de werkvloer werd ik geprezen om mijn coachkwaliteiten van stagiairs. Daar werd omschreven dat het écht mijn ding is om dat te doen en dat mijn competenties daar ruim in zijn. Desondanks kreeg ik plots de boodschap van mijn teamcoördinator dat ik geen stagebegeleiding meer kon en mocht doen voor mensen die een A1 opleiding volgen, aangezien ik zelf ‘maar’ een A2 diploma heb. Dus, noch voor mensen in een bacheloropleiding noch voor mensen die via volwassen onderwijs een graduaat diploma willen behalen. Ik wist niet wat ik hoorde, was geschokt en voelde vooral een heel diepe pijn. Ik voelde meteen dat ik dit niet zomaar kon laten gebeuren. Als reden werd gegeven dat scholen en opleidingen dit ‘eisen’. In opvolgingsgesprekken kwam dit gegeven altijd maar opnieuw terug - inclusief de bijhorende pijn - en werd ik telkens de laan uitgestuurd met volgende woorden: "Je legt het bij ons als organisatie dat dit niet meer mag, maar het ligt aan de scholen." Met andere woorden: "Het ligt niet aan ons dat we jou niet meer kunnen gunnen je competenties in het werkveld neer te zetten. Wij pleiten ‘vrij’." Ik voelde me in heel deze realiteit steeds dieper weg zakken, voelde oude pijn naar boven komen van niet goed genoeg bevonden worden. En steeds bleef ik ook die innerlijke stem horen dat er hier iets niet klopte in ‘het systeem’. Aan de slag Ik besloot om hier naar te kijken d.m.v. een Systeem Opstelling. En het opstellen van deze werkgerelateerde situatie wierp inderdaad een andere blik op mezelf in de context van de organisatie. Ik zag de link tussen mijn ziel en datgene waar ik goed in ben. Dat wat ik dagelijks neerzet in mijn werkveld. Ik zag en voelde de houding en dynamiek waar mijn Algemeen Directeur bij zijn medewerkers naar verlangt en hoe ik als ik er in slaagde me in die houding of dynamiek te zetten verder zou geraken. In die positie voelde ik een krachtbron door me stromen. Het is trouwens die kracht die ik ook voel als ik kan werken vanuit mijn ziel. Vanuit deze krachtige ervaring was ik meteen van plan om het item rond de stagebegeleiding terug ter sprake te brengen. Ik voelde aan mijn teamcoördinator dat hij het beu begon te worden en dat hij het probeerde buiten zijn verantwoordelijkheid te leggen. Ik kreeg de boodschap er met de teammanager over te gaan spreken. Ik had niet veel nodig om dit dan ook te doen. Tot mijn verbazing kreeg ik daar net hetzelfde te horen. En toen wakkerde mijn vechtlust aan. Ik kon de pijn voelen maar tegelijkertijd kon ik die dragen (= feeling it without becoming it). Ik zou en wou niet opgeven. Ik dacht terug aan de energie die ik had gevoeld tijdens de opstelling ... Ik vertelde hen dat ik zou stoppen met er steeds op terug te komen als ze mij zwart op wit konden bewijzen dat scholen en opleidingen deze eisen stellen. Ik kreeg de boodschap dat ze de documenten waarop dit te lezen stond zouden opzoeken. Voor mezelf gaf ik hen één maand tijd. Zoals verwacht, na één maand nog steeds geen vooruitgang in de zaak. Ik laat me niet afwimpelen Zonder overleg ben ik - eens de maand voorbij was - doorgegaan tot het ‘hoogste kader’ in de organisatie, de ZorgDirecteur. Ik heb me vanaf de eerste minuut van het overleg met haar helemaal in de energie gezet van tijdens de opstelling. Ik voelde tijdens mijn spreken dat ik krachtig was en tegelijk geen druk zette, dat ik verbonden was met zowel mezelf als de organisatie. Ik deed er alles aan om mijn competenties en ervaring voor stagebegeleiding onder de aandacht te brengen. En last but not least, wees ik haar op het feit dat ik al 25 jaar niets anders doe! Zo had ik bv. al eerder in de jury gezeten tijdens de verdediging van eindwerken, ik had eigen collega’s gecoacht tijdens het schrijven van hun eindwerken en er was toen nooit over mijn diploma ‘gekraaid’. Erkenning ... De ZorgDirecteur nam me ernstig. Ze vertelde me aan het einde van het gesprek dat ze het op het dagelijks bestuur zou voor leggen en dat het uiteindelijk de Algemeen Directeur was die zou beslissen. Ik voelde dat ik verbinding had! Eindelijk! Ik voelde een soort ‘klik’ tussen mijn vermogen en het verlangen van de organisatie om te zorgen voor goede stagebegeleidingen. Ik voelde dat mijn plek in het systeem klopte en kreeg dat gevoel als het ware terug gespiegeld van het systeem. Ik voelde ook erkenning voor mijn competenties, voor mijn ervaring, voor wat ik als mens te bieden heb. Er werd contact gemaakt met mij i.p.v. met mijn diploma. De week nadien kreeg ik van de ZorgDirecteur een volle ‘ja’ voor stagebegeleidingen van om het even welke opleiding. Ze verwoorden hun vertrouwen in mijn ervaring, mijn vele coach opleidingen die ik al had gevolgd én nog volg. Ze herkenden ook hoe ik de volledige verantwoordelijkheid nam voor mijn persoonlijke ontwikkeling en in die zin erkenden ze uiteindelijk mijn opgebouwde competenties voor stagebegeleiding. Oef! Heel deze weg is gegaan en gelopen zoals ik het zelf graag had gezien! Ik heb er - in eerste instantie - mijn eigen persoon mee geëerd. Zonder het te beseffen heeft de organisatie haarzelf ook een cadeau gegeven door gewoon te durven vertrouwen op wat ze al jaren van mij gewoon zijn. Op die manier wordt het iets meer een organisatie die mensen hun rechtmatige plek geeft. Ik ben er van overtuigd dat dit soort keuzes in organisaties rust, voldoening en betrokkenheid creëren bij medewerkers. En net daardoor geven ervaren medewerkers hun ervaring graag door aan jonge mensen in opleiding ... omdat de organisatie hen omarmt in wie zij zijn. Ik hoop dat ik dus ook op dat vlak een kleine bijdrage heb kunnen leveren aan de organisatie. En ineens hoefde het niet meer dat ze mij ‘bewezen’ dat het de scholen zijn die dit ‘eisen’. Zegt genoeg…, niet?!