Eindelijk.
Mocht een boekbespreking zo kort mogen zijn, dan was ik nu al klaar.
Waarom eindelijk?
Iedereen die ooit een seminar volgde bij Matthias Varga von Kibèd en Insa Sparrer zal opgelucht ademhalen bij het verschijnen van dit boek en dit om verschillende redenen.
Dit bijzondere duo is er doorheen de jaren in geslaagd om de magie te halen uit het werken met opstellingen . Dat is handig als je met deze werkwijze aan de slag wil in bv. meer zakelijke contexten.
Daarnaast slaagden ze er in om opstellingen los te koppelen van de ene of de andere context (bv. familie, organisatie, gezondheid, …). Inderdaad, elk probleem heeft grosso mode een zelfde structuur, met name iemand die met het probleem aan de slag wil, een gewenst resultaat, een reeks hindernissen, een reeks al dan niet gekende of ontwikkelde hulpbronnen, … . Door met die structuur aan de slag te gaan, werk je op een onderliggend niveau en wordt inhoud een heel stuk minder relevant want al te vaak verdrinken zowel client als begeleider in alle details van de inhoud terwijl dit vaak niet nodig is. Dit leidde tot een hele reeks - ondertussen bekend geworden - structuuropstellingen waaronder het tetralemma en de negenveldenopstelling.
Matthias Varga von Kibèd en Insa Sparrer zijn ook bijzondere teachers. Iedereen die ze aan het werk heeft gezien, heeft gegarandeerd nog ergens een stapel notities of foto’s van flip-over vellen liggen met de afspraak om daar ooit eens terug in te duiken. Wel dat is niet meer nodig. Nelleke van Houts heeft ze voor jou uitgeschreven in een bijzonder boek en ze heeft geen enkel detail uit het oog verloren, want ook daar waren de seminars van Matthias en Insa bekend voor. In de manier waarop ze hun werk deden en doorgaven, zijn ze bijzonder vrijgevig: tientallen verwijzingen mede uit respect voor alle disciplines waar ze zelf uit gepuurd hebben maar evengoed omdat meesterschap vaak in kleine details zit.
Veel begeleiders van opstellingen hebben gewacht op dit boek. Weinig auteurs waren in staat om een boek te schrijven dat zo trouw blijft aan de wortels van deze bijzondere stroming. ‘Nelleke did it’ en het is een feestmaal geworden. Als lezer wordt je geleid naar de oorsprong van structuuropstellingen en je krijgt meteen ook een hele reeks handige tips om er zuiver mee aan de slag te gaan. Ook het oplossingsgericht werken komt aan bod in het boek onder meer omdat die benadering mee ligt aan de grondslag van deze manier van werken met opstellingen. Vervolgens krijg je een breed en helder uitgewerkt overzicht van interventies die heel typisch zijn voor structuuropstellingen. Net hierdoor hebben Matthias en Insa het werken met opstellingen een stuk gestructureerder gemaakt - let wel, niet daarom zijn het structuuropstellingen - en net daardoor hebben ze een deel van de magie er uit gehaald.
Vervolgens komen de meest bekende maar ook minder bekende soorten structuuropstellingen aan bod. Zeker voor mensen die vertrouwd zijn met opstellingen is dit bijzonder handig want hierdoor heb je een grondig uitgewerkt naslagwerk. Voor mensen die geen ervaring hebben met opstellingen, zou het hier wat lastig kunnen worden maar ik vermoed dat Nelleke haar boek geschreven heeft voor begeleiders die hier echt mee aan de slag willen gaan of die hun ervaring als opsteller willen uitbreiden in de richting van structuuropstellingen. Een boek zal in dat geval niet volstaan. Het boek past in die zin perfect bij de langlopende opleiding die Nelleke verzorgt vanuit Syst®-Nederland.
Dat er bijzonder veel jaren en ervaring stroomt in de richting van deze bijzondere stroming binnen het werken met opstellingen, blijkt tenslotte niet alleen uit de rijkdom van het boek maar ook uit de bijlagen aan het boek. Je bent zelden geneigd om die te lezen maar omdat je weet dat structuuropstellingen gegroeid zijn uit het werk van bijzondere pioniers, wandel je graag even mee door de mensen en stromingen die Matthias en Insa hebben geïnspireerd. Eén voor een mensen die een bijzondere stempel hebben gedrukt op het begeleidingswerk. Denk maar aan Milton Erickson, Virginia Satir, Insoo Kim Berg en Steve de Shazer, Ivan Böszörményi-Nagy, Bert Hellinger, Alfred Korzybski, Marshall Rosenberg, Gregory Bateson, Heinz von Foerster, George Spencer- Brown, Ludwig Wittgenstein, Edmund Husserl, … .
Eindelijk … het is iemand gelukt om een bijzonder boek te schrijven dat trouw blijft aan de oorsprong van deze manier van werken met opstellingen en dat is Nelleke van Houts. Proficiat !
Heb je interesse in het boek? Je kan het bestellen via deze link bij uitgeverij Het Noorderlicht. De kans is groot dat je meer dan één boek bestelt als je door de catalogus loopt.